ALEXANDER FRIEDMANN  (1888-1925)

Rus fizikçi “Alexander Aleksandrovich Friedmann” (1888-1925) (K144, S42), evrenin dinamik olduğunu belirten Genel Relativite Teoremi uyarınca, “büzülmesi”, ya da “genişlemesi” gerektiğinin matematik ispatını yapan bilim adamıdır. Einstein, kapalı ve statik bir evren öngördüğü için, kendi Genel Relativite Teoremi denklemlerine (K50), hiç gereği yokken, kozmolojik bir sabit ekleyecek kadar ileri gitmişti. Böylece, teorik hesaplarla, gerçek ölçümler arasındaki farkı, bu sabit ile kapatmayı düşünüyordu. Friedmann,1922 yılında, bu farkın bir sabit sorunundan değil, evrenin genişlemekte veya büzülmekte olmasından kaynaklandığını kanıtlamıştır. KMA mektupları ile aynı yıl Müslümanlığı kabul eden Friedmann’ın bu ispatından sonra, Einstein’in kozmolojik katsayısının hiç bir geçerliliği kalmaz. Einstein, “Bu yanlışının hayatının en büyük hatası olduğunu” belirtmiştir. D. Goldsmith’in ülkemizde de yayınlanan “Einstein’in Büyük Yanılgısı - Kozmolojik Sabit ve Evren Fiziğinde Zorlama Faktörler” adlı kitabında (K64) bu konu gündeme getirilmiştir.

Evrenin genişlemekte olduğunu gözlemle kanıtlayan “Hubble”dan yedi yıl önce bu olguyu matematiksel olarak ispatlamış olan Friedmann, bu buluşuyla, o sıralarda bilim dünyasında pek önem verilmeyen kozmolojinin temelini atmıştır.